Ako bi stranac poželIo da upozna samo jedan grad u Španiji i da na osnovu toga stekne sveobuhvatno poimanje zemlje , čini se da bi možda najumjesnije bilo da neko vrijeme provede u Sevilji. Premda je taj grad suviše osoben da bi bio mikrokosmos cjeline, on je dobar uvod u klasičan španski život i vjerovatno nijedan drugi ambijent ne nudi tako jasne manifestacije španskog duha.
Mavri su u Sevilji ostavili Hiraldu, najčuveniju kulu Španije, jedinstvenu u svijetu, da bude simbol grada i uobliči njegovu sudbinu tokom vjekova. Teško je racionalno objasniti kako je zbog ove magične građevine Sevilja postala prijestonica najvećih španskih stereotipa – grad ruža i strasti, čipke, bikova i flamenka. Jer, mada aristokratska po karakteru, djeluje kao opsesivni egzibicionista čak i kada nije pozornica za Semana Santu, aprilsku Feriju ili Svetsku izložbu.
Iako je Sevilja izuzetan grad u svako doba godine, najbolji trenutak za putnika u Španiji – i bez sumnje vrhunski doživljaj – bio bi da posjeti prijestonicu Andaluzije tokom Svete nedelje (Semana Santa), koja se završava Uskrsom, i da prisustvuje proslavi koja slijedi poslije nje (Feria de Abril). Ništa se ne može uporediti sa Semana Santom u Sevilji, ni mardi gras u Nju Orleansu, ni renesansno izobilje za Palio u Sijeni, ni epska buka i boje za karneval u Riju, ni ludilo dvonedeljnog slavlja za dan Bastilje na Tahitiju. Jer tim događajima nedostaje duhovna dubina.
Sevilja za Semana Santu i Feriju, tokom nekoliko nedelja, kombinuje šest velikih događaja: najdublji vjerski spektakl na svijetu, srednjovjekovni rustični sajam, okupljanje cirkusa iz cijele Evrope, karneval na otvorenom, dnevni program društvenih događaja i promenada na konju i, najzad, prvoklasne borbe s bikovima u najljepšoj areni Španije. Tih šest događaja zatvoreno je kao u kapsuli u granicama starog grada i njegovih istorijskih četvrti s kaldrmisanim ulicama, balkonima u cvijeću, bogato dekorisanim fasadama, skrivenim patijima…
Da bi se uživalo u tom spektaklu u šest činova, treba doći prije Vrbice i odvojiti nekoliko nedelja, jer praznik može trajati od tri do pet nedelja. Neki posjetioci preskaču prve tri i dolaze samo na završni krešendo, čitavu sedmicu dug parti, dan i noć uz piće, hranu i igru, u više od hiljadu posebno razapetih šatora, kada muškarci paradiraju na lijepim konjima i žene igraju u ciganskim haljinama živih boja. Ali tako propuštaju duhovnu pripremu za puno uživanje u spektaklu. Kao kada bi se slušao samo četvrti stav Betovenove Devete simfonije jer se u njemu pojavljuju ljudski glasovi, a propustila priprema u prethodna tri stava u kojima svira samo orkestar.
Duša proljećne proslave u Sevilji je vjerski doživljaj. On se provlači kroz grad cijele nedelje. Počevši od Vrbice, amosfera svetosti spušta se na zvonike i uličice Sevilje, prožima svaku pukotinu grada i to tako traje sedam dana koji podsećaju na Hristovo stradanje i smrt. Pokajnici s visokim kukuljicama nasleđenim iz doba inkvizicije hodaju u dugim procesijama noseći ogromna barokna postolja s veličanstvenim statuama Bogorodice ili Hrista. Zvona počinju da zvone iz zvonika širom grada i s druge strane rijeke, u ciganskom kvartu Triana prestaje obična buka. Građani nose najljepša crna odijela, muškarci i žene podjednako okupljaju se na crkvenima vratima odabranih parohija širom Sevilje, ali i na hiljade onih koji su došli da ih gledaju.
Za vrijeme procesije ulicama, iz okupljene publike neko će otpjevati saetu, vjekovima staru pjesmu katoličke Španije, koja potiče od recitacije psalama pod uticajem liturgijske muzike, sa elementima flamenka. Saeta ima punoću emotivne snage i dramatični naboj. Pjeva je saetero, često s balkona, i upućuje Hristu prisutnom u statui dolje, njegovoj agoniji na Via Dolorosi ili patnji njegove majke Marije. Saeta je ljudska sinteza Andaluzije, duboka, gipka, otmena i metafizički bolna, krunisana svetošću. Zahtijeva od pjevača najveću i strasnu iskrenost, jer nikome nije dato da se drzne javno do uzdisaja bez snage i uvjerljivosti koju daje samo istinski i u duhu proživljeni bol.
VAŠ VODIČ – DIMITRIJE NASTIĆ ✍️